Türkiye’nin
enerji alanındaki gündemini oluşturan yerli ve milli enerji politikası
kapsamında ele alınan linyit yakıtlı termik santrallar, EKOLOGOS tarafından
hazırlanan “Linyit Yanmaz! Yakar!” adlı raporda tartışılıyor. Ekonomik,
çevresel ve sosyal maliyetleri açısından linyit yakmanın hiçbir bilimsel temeli
olmadığını ortaya koyan rapor, Alpu (Eskişehir), Yenice Çırpılar (Çanakkale) ve
Çerkezköy Termik Santralı (Tekirdağ) projelerine odaklanarak, yerel tepkileri
de aktarıyor.
Türkiye’deki en eski sürdürülebilirlik iletişimi kurumlarından EKOLOGOS, ülke
gündemini uzun süredir meşgul eden linyit santralları projelerini “Linyit Yanmaz!
Yakar!” adlı raporda tüm boyutlarıyla masaya yatırıyor. Rapor Eskişehir,
Çanakkale ve Tekirdağ’da yeni yapılması planlanan üç büyük linyit projesi
hakkında yöre halkının ve uzmanların santrallara yönelik görüşlerini de
yakından inceliyor. Çalışma, milli ve yerli enerji politikası kapsamında
işletime alınması planlanan/işletimdeki linyit yakıtlı termik santral projeleri
yerine enerji kaynağı olarak güneş ve rüzgârın kullanılmasının gerekliliğini
gözler önüne seriyor.
14 Linyit Yakıtlı Termik Santralın Yanına 24 Adet Daha Geliyor
Ülkenin farklı bölgelerinde 2017’nin sonu itibarıyla işletilen toplam 27
kömürlü termik santral bulunuyor (9167 MWe ) ve bunların 14 tanesini linyit
yakıtlı termik santrallar oluşturuyor. İşletmedeki termik santrallara ek olarak
bir de kurulması planlananlar var: 2017 sonu itibarıyla 14 tane lisans
sürecinde, üç tane ilan edilen, üç tane inşa halinde dört tane de lisans almış
toplamda 24 linyitli termik santral planı mevcut. Bu santralların toplam kurulu
gücünün 16.420 MWe olacağı hesaplanıyor. “Linyit Yanmaz! Yakar!” raporu,
bu 24 adet linyit yakıtlı termik santral arasından Alpu Termik Santralı
(Eskişehir), Yenice Çırpılar Termik Santralı (Çanakkale), Çerkezköy
Termik Santralı (Tekirdağ) projelerini ele alıyor ve bölge halkının sürece
yönelik tepkilerine odaklanıyor.
- Türkiye’deki kömür üretimi ve tüketimi artış eğilimi
gösteriyor. Bu artışın ardındaki ivmeyi linyit kömürü üretimi ve termik
santrallardaki tüketim oluşturuyor.
- Sanılanın aksine, tüm kömür kaynaklarında
üretim/tüketim miktarı açısından Türkiye kendi kendine yetmiyor;
taşkömüründe ise neredeyse tamamen ithalata bağımlı.
- Teşviklere rağmen linyit ve kömürlü termik seçeneği
yatırımcılar açısından da ekonomik değil.
- Kömürlü termik santrallar doğayı tehdit etmekle
kalmıyor, halk sağlığını da etkiliyor; ciddi hastalıklara yol açarak erken
ölüm sayısındaki artışı tetikliyor.
- Hava Kirliliğinin doğurduğu toplumsal muhalefet,
yenilenebilir enerji fiyatlarındaki düşüş, Paris Anlaşması’yla gelişen
dinamikler sebebiyle kömürlü termik santral projelerine finansman bulmak
gittikçe zorlaşıyor.
- Kömürle çalışan santrallar, enerji üretebilmek için
suya ihtiyaç duyarken, su kaynakları üzerindeki stresi artırıyorlar.
- Yanma teknolojisi ne olursa olsun iklim değişikliğine
en çok etkisi olan santrallar kömürlü ve bilhassa linyit yakıtlı
santrallar. İklim değişikliğinin hidrolojik, meteorolojik ve klimatolojik
parametreleri değiştirmesi de termik santralları olumsuz etkiliyor.
- Türkiye’nin yerli kömür kaynak potansiyelini
değerlendirmek için birbiri ardına attığı adımlar, ülkede çıkarılan linyit
kömür miktarını, tüketimini ve sera gazı emisyonlarını artırıyor. Bu
tercih, Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadelesini ve sorumluluklarını
yerine getirmesini zorlaştırıyor.
- Türkiye’nin 2016’da toplam CO2
emisyonlarının %86,1’i enerji sektöründen kaynaklandı. Emisyon azaltımı
için en mantıklı seçenek, linyite dayalı üretim modeli yerine rüzgâr ve
güneş seçeneklerine öncelik vermek.
Alpu Termik Santralı Hakkında Temel Bilgiler:
- Eskişehir Termik Santralı 200 futbol sahası kadar alana
kurulacak, bunun için ise 1100 futbol sahası kadar alan kamulaştırılmak
isteniyor.
- Eskişehir’de yapılmak istenen santral yılda en az 6,3
milyon ton kömür yakarak, 1,6 milyon ton kül ortaya çıkaracak.
Eskişehir’in havası, toprağı, suyu kirlenecek.
- Eskişehir’de yapılması planlanan santralın 35 yıl
çalışacağı hesaplanırsa 3200 kişinin erken ölümüne sebep olacak.
Eskişehirliler termik santral değil, doğaya ve insana zarar vermeyen biz
çözüm istiyor.
Tepebaşı
Belediye Başkan Yardımcısı Melih Savaş: “Böyle bir yatırımla ne oradaki sosyal
hayatı canlandırabilirsiniz ne ekonomik olarak orayı kalkındırabilirsiniz, tam
tersi bir durum yaratırsınız”.
Yenice Çırpılar Santralı Hakkında Temel Bilgiler:
Yenice Çırpılar Santralı Hakkında Temel Bilgiler:
- Kaz Dağları’nın yanı başına kurulmak istenen Çırpılar
Termik Santralı 90 adet futbol sahası büyüklüğünde bir alana
yerleştirilecek, santralda 465 bin ton kül depolanacak ve yılda 2,6 milyon
ton kömür tüketilecek.
- Çırpılar Termik Santralı, soğutma için yılda 3,5 milyon
metreküp suyu tarımsal sulama amaçlı kullanılan Çırpılar Göleti’nden
çekecek, bölgenin doğasını yok edecek.
Kayatepe
Eski Muhtarı Hüseyin Soylu: “Kaz Dağları Alpler’den sonra dünyanın en zengin
oksijen depolarından bir tanesi. Doktorlar insanları buraya yönlendiriyor.
Türkiye’nin akciğerlerinin dibine termik santral yapılmasını anlayamıyorum”.
Çerkezköy Termik Santralı Hakkında Temel Bilgiler:
Çerkezköy Termik Santralı Hakkında Temel Bilgiler:
- 990 MW kapasiteli olacak Çerkezköy Termik Santralı 800
futbol sahası büyüklüğüne eşdeğer 500 dekarlık bir alana yerleştirilecek.
- Çerkezköy Termik Santralı ile Trakya’nın tarım
topraklarının asit yağmurları ile kirletilecek, Istranca Ormanları zarar
görecek, su havzaları tahrip edilecek.
Raporun tamamına ulaşmak için: Rapor: http://ekoiq.com/arsiv/linyit%20raporu%20biten.pdf Kampanya sayfası: http://ekoiq.com/2018/08/06/linyityanmazyakar/